MASAÜSTÜ X - IŞINI KIRINIM (X-RD) CİHAZI
Cihazın Adı: X-RD
Cihazın Markası: RIGAKU
Cihazın Modeli: MINIFLEX 600
X-Işını Kırınım yöntemi (XRD), her bir kristalin fazın kendine özgü atomik dizilimlerine bağlı olarak X-ışınları karakteristik bir düzen içerisinde kırması esasına dayanır. Her bir kristalin faz için bu kırınım profilleri bir nevi parmak izi gibi o kristali tanımlar. X-Işını Kırınım analiz metodu, analiz sırasında numuneyi tahrip etmez ve çok az miktardaki numunelerin dahi (toz, kristal ve ince film halindeki) analizlerinin yapılmasını sağlar. X-Işını Kırınım cihazıyla kayaçların, kristalin malzemelerin, ince filmlerin ve polimerlerin nitel ve nicel incelemeleri yapılabilir.
Bilim - Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezimizde (BTUAM) bulunan masaüstü Rigaku Miniflex 600 X-Işını Difraktometresi, çok amaçlı üniteleri ile hizmet vermektedir. Cihaz, X-ışını tüpüne ve tüpteki ani sıcaklık değişimlerini kontrol eden su soğutucusuna sahiptir. Toz örneklerin ya da ince filmlerin X-ışını kırınım deseni elde edildikten sonra yapılan kalitatif analizlerde, ICDD kartlarında bulunan yaklaşık 200.000 civarında madde ile karşılaştırma yapılarak fazlar belirlenmektedir.
Örnek Hazırlanması ve Ölçümü
Fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre örnek hazırlandıktan sonra analiz şartları belirlenir. En basit olarak, kayaç ve mineral numuneleri agat havanda iyice öğütülüp toz haline getirilir. Toz haline getirilen numuneler analiz edilmek üzere plastik kaplarda saklanır. Analiz edilecek örnekler özel numune tutucularına konularak XRD cihazının örnek tutucusuna yerleştirilir ve analiz edilir.
Uygulamalar
Rigaku Miniflex 600 X-Işını Kırınım cihazı oldukça geniş bir uygulama alanına sahiptir:
- Jeolojide minerallerin ve kayaçların tanımlanmasında,
- Metal ve alaşım analizlerinde,
- Seramik ve çimento sanayiinde,
- İnce film kompozisyonu tayininde,
- Polimerlerin analizinde,
- İlaç endüstrisinde belli bir malzeme içindeki polimorfların ve safsızlıkların tespitinde,
- Arkeolojide, tarihi yapıları oluşturan malzemelerin tayininde,
- Sentezlenen malzemelerin yapısının aydınlatılmasında,
- Malzeme Biliminde.
X-Işınları Kırınımı (X-RD) Analizleri
Özellikle optik yöntemler (polarizan mikroskop altındaki incelemeler) ile incelemelerin sınırlı veya imkansız olduğu kayaç, cevher, kil mineralleri, endüstriyel hammaddeler ve kristalen malzemeler ile böbrek taşlarının nitel analizleri yapılmaktadır. Toz haline getirilen numuneler, özel numune tutuculara konularak X-RD cihazlarının özel örnek localarına yerleştirilir ve analiz edilir.
Rigaku Miniflex 600 Cihazımızın Teknik Özellikleri
Optik |
Iraksama yarığı |
Sabitlenmiş ya da değişken |
Saçılma yarığı |
Sabitlenmiş |
|
Alıcı yarık |
Sabitlenmiş |
|
Filtre |
Kβ folyo filtre |
|
Monokromatör (opsiyonel) |
Grafit |
|
Soller yarık |
5.0° ya da 2.5° |
|
Gonyometre |
Tip |
Düşey |
Yarıçap |
|
|
Tarama alanı |
-3 to 145° (2θ) |
|
Tarama hızı |
0.01 to 100°/min (2θ) |
|
Asgari adım aralığı |
0.005° (2θ) |
|
Hassasiyet |
±0.02° |
|
Dedektör |
Sintilasyon sayıcı |
NaI sintilatör |
D/teX Ultra (Opsiyonel) |
Yüksek hızlı silikon şerit dedektör |